HỌC HỎI PHÚC ÂM CHÚA NHẬT III MÙA CHAY – B

Lời Chúa (Ga 2,13-25):

¹³ Gần đến lễ Vượt Qua của người Do-thái, Đức Giê-su lên thành Giê-ru-sa-lem. ¹⁴ Người thấy trong Đền Thờ có những kẻ bán chiên, bò, bồ câu, và những người đang ngồi đổi tiền. ¹⁵ Người liền lấy dây làm roi mà xua đuổi tất cả chiên cũng như bò, ra khỏi Đền Thờ ; còn tiền của những người đổi bạc, Người đổ tung ra, và lật nhào bàn ghế của họ. ¹⁶ Người nói với những kẻ bán bồ câu : “Đem tất cả những thứ này ra khỏi đây, đừng biến nhà Cha tôi thành nơi buôn bán.” ¹⁷ Các môn đệ của Người nhớ lại lời đã chép trong Kinh Thánh : Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà tôi đây sẽ phải thiệt thân.

¹⁸ Người Do-thái hỏi Đức Giê-su : “Ông lấy dấu lạ nào chứng tỏ cho chúng tôi thấy là ông có quyền làm như thế ?” ¹⁹ Đức Giê-su đáp : “Các ông cứ phá huỷ Đền Thờ này đi ; nội ba ngày, tôi sẽ xây dựng lại.” ²⁰ Người Do-thái nói : “Đền Thờ này phải mất bốn mươi sáu năm mới xây xong, thế mà nội trong ba ngày ông xây lại được sao ?” ²¹ Nhưng Đền Thờ Đức Giê-su muốn nói ở đây là chính thân thể Người. ²² Vậy, khi Người từ cõi chết trỗi dậy, các môn đệ nhớ lại Người đã nói điều đó, họ tin vào Kinh Thánh và lời Đức Giê-su đã nói.

²³ Trong lúc Đức Giê-su ở Giê-ru-sa-lem vào dịp lễ Vượt Qua, có nhiều kẻ tin vào danh Người bởi đã chứng kiến các dấu lạ Người làm. ²⁴ Nhưng chính Đức Giê-su không tin họ, vì Người biết họ hết thảy, ²⁵ và không cần ai làm chứng về con người. Quả thật, chính Người biết có gì trong lòng con người.

HỌC HỎI:

1. Trong Tin Mừng thứ tư, Đức Giêsu có hay lên Giêrusalem vào các dịp lễ lớn không? Dịp lễ nào? Xem Gioan 2,13; 5,1; 6,4; 7,2.10.14; 10,22-23; 11,55; 12,12.
2. Đọc Ga 2,14-16. Những người buôn bán ở đây là ai? Họ đang hành nghề của họ ở đâu?
3. “Nhà của Cha tôi” trong Ga 2,16 nghĩa là gì? “Nhà của Cha tôi” trong Gioan 14,2 nghĩa là gì?
4. Bạn biết gì về Đền Thờ Giêrusalem qua những thăng trầm của lịch sử?
5. Tìm trong bài Tin Mừng này một câu Kinh thánh ám chỉ cái chết của Đức Giêsu.
6. Tìm trong bài Tin Mừng này một câu nói của Đức Giêsu về cái chết và sự phục sinh của mình.
7. Đọc Ga 1,19. Đức Giêsu có đòi phá Đền thờ Giêrusalem không? Đọc Mt 26,61 và Mc 14,58.
8. Trong bài Tin Mừng này, các môn đệ “đã nhớ lại” mấy lần? Khi nào họ mới nhớ? Nhờ đâu mà họ nhớ?

CÂU HỎI SUY NIỆM:

1. Tại sao Hội Thánh lại cho đọc bài Phúc âm này vào Mùa Chay? Bài này có nói gì về cái chết và sự phục sinh của Chúa chúng ta không?
2. Hãy ngắm nhìn những hành vi giận dữ của Đức Giêsu: Ngài làm roi để đuổi, đổ tung và lật nhào bàn, bắt đem ra khỏi đây. Bạn nghĩ Đức Giêsu sẽ làm gì, nói gì khi đến với Đền Thờ tâm hồn của chúng ta hôm nay?

PHẦN TRẢ LỜI:

1. Trong Tin Mừng Gioan, Đức Giêsu thường lên Đền thờ Giêrusalem vào các dịp lễ lớn: Lễ Vượt Qua đầu tiên (2,13); một Lễ lớn không rõ (5,1); Lễ Lều (7,2.10.14); Lễ Cung Hiến Đền thờ (10,22-23); Lễ Vượt Qua cuối cùng (11,55; 12,12). Ngoài ra, còn một lễ Vượt Qua nữa được nhắc đến ở Ga 6,4. Các Tin Mừng Nhất Lãm đôi khi làm cho chúng ta có cảm tưởng, từ khi bắt đầu sứ vụ, Đức Giêsu chỉ lên Giêrusalem có một lần, rồi chịu Khổ nạn, thí dụ Lc 9,51-19,27. Trên nguyên tắc, hằng năm mọi người Do-thái phái nam phải đi hành hương Giêrusalem vào ba lễ lớn: lễ Vượt Qua, lễ Ngũ Tuần và lễ Lều. Vậy chắc chắn Đức Giêsu đã lên Đền thờ Giêrusalem nhiều lần trong những năm hoạt động công khai. Các Tin Mừng Nhất Lãm đặt trình thuật Chúa đuổi người buôn bán vào những ngày cuối đời trước khi chịu Khổ Nạn (Mc 11,15-19) ; còn Tin Mừng Gioan lại đặt vào những ngày đầu của sứ vụ (Ga 2,13-22).
2. Đây là những người buôn bán các con vật được phép dùng cho việc tế lễ trong Đền thờ, như bò, chiên hay bồ câu. Mua chiên ở đây để ăn mừng lễ Vượt Qua thì thuận tiện hơn là đem một con chiên từ nhà xa đến. Ngoài những người buôn bán, còn có những người đổi tiền để dâng cúng Đền Thờ. Vì đồng tiền của Rôma có mang hình của hoàng đế Rôma, nên muốn dâng cho Đền thờ, tiền của Rôma phải được đổi sang một loại tiền khác, được phép sử dụng để dâng trong Giêrusalem. Như thế những người buôn bán trên đây đang phục vụ cho việc phụng tự ở Đền thờ. Hầu chắc họ hành nghề tại khu vực tiền đình dành cho dân ngoại. Thật ra, đây là nơi họ không được phép buôn bán, vì vẫn nằm trong khu vực thuộc phạm vi Đền Thờ (hieron, Ga 2,14.15), được bao quanh bởi bốn bức tường lớn và dài cả nửa cây số. Họ chỉ được buôn bán, đổi tiền, ở ngoài Đền Thờ mà thôi. Đức Giêsu không muốn họ biến Đền thờ, là nhà của Cha Ngài, thành nơi buôn bán ồn ào, ảnh hưởng đến bầu khí thánh thiêng của cầu nguyện (Ga 2,16).
3. Trong Ga 2,16, “nhà của Cha Tôi” là Đền thờ Giêrusalem dưới đất. Còn trong Ga 14,2, “nhà của Cha Thầy” lại để chỉ nơi Cha ngự trên trời. Nói chung, trời cao hay Đền thờ dưới đất đều là nơi Thiên Chúa Cha ngự, đều là nhà của Chúa Cha.
4. Đền thờ Giêrusalem được vua Salomon xây cất xong khoảng 957 trước công nguyên (trước CN). Đền Thờ này bị quân Babylon phá hủy năm 587 trCN. Sau khi lưu đầy ở Babylon trở về, người Do-thái xây lại Đền Thờ Thứ Hai nhỏ hơn, khoảng 520-515 trCN. Vào năm 20 hay 19 trCN, vua Hêrôđê Cả bắt đầu trùng tu Đền Thờ Thứ Hai. Công việc trùng tu hoành tráng này kéo dài mãi đến tận năm 63 sau công nguyên. Nhưng vào năm 70 sau công nguyên, quân Rôma đã phá hủy toàn bộ ngôi Đền Thờ này, bây giờ chỉ còn lại Bức Tường phía Tây mà ngày nay còn được gọi là “Bức tường than khóc.”
5. Câu Kinh thánh ám chỉ cái chết của Đức Giêsu nằm ở Ga 2,17: “Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà tôi đây sẽ phải thiệt thân.” Câu này cũng có thể dịch là: “Lòng nhiệt thành lo việc nhà Ngài sẽ nung nấu tôi.” Đây là câu trong Thánh vịnh 69,10 mà các môn đệ nhớ lại sau khi Đức Giêsu đã chết và được phục sinh. Đức Giêsu mạnh mẽ đuổi những người buôn bán ra khỏi Đền Thờ, điều đó cho thấy lòng nhiệt thành mãnh liệt của Ngài đối với nhà của Cha, nơi đã bị biến thành nhà buôn bán. Lòng nhiệt thành đó đã đưa Ngài đến cái chết (xem Mc 11,18).
6. Đó là câu nói của Đức Giêsu ở Ga 2,19: “Các ông cứ phá hủy Đền Thờ này đi, nội ba ngày, tôi sẽ nâng dậy (egerô).” Người Do-thái tưởng Ngài nói về Đền Thờ Giêrusalem, vì Ngài hiện đang ở trong khuôn viên Đền Thờ. Vì thế họ lên tiếng phản đối: Ngôi Đền Thờ trước mắt xây 46 năm chưa xong, làm sao ông có thể xây dựng lại trong ba ngày (Ga 2,19-20)? Gioan 2,21 giải thích cho biết Đền Thờ Đức Giêsu nói ở đây không phải là Đền thờ Giêrusalem đang được thi công (hieron, Ga 1,14.15), nhưng là chính thân thể của Đức Giêsu: thân thể này bị phá hủy nghĩa là bị giết chết, nhưng sẽ được Thiên Chúa nâng dậy (êgerthê, Ga 2,22), nghĩa là được phục sinh.
7. Theo Mt 26,61 và Mc 14,58, trước Thượng Hội Đồng Do-thái giáo, Đức Giêsu bị tố cáo là đã nói mình có thể phá Đền Thờ Giêrusalem, rồi xây lại trong ba ngày. Đây là điều Ngài không hề nói. Theo Ga 2,19 ta thấy Đức Giêsu không đòi phá Đền Thờ Giêrusalem. Ngài chỉ thách người Do-thái phá hủy Đền Thờ là chính thân thể của Ngài (Ga 2,21), và Ngài sẽ dựng lại (Ga 2,19). Qua mầu nhiệm Nhập Thể, thân thể (sôma) của Đức Giêsu là Đền Thờ, là nơi cực thánh (naos: Ga 2,19.21), nơi Thiên Chúa hiện diện trên mặt đất. Thân thể phục sinh của Ngài là ngôi Đền Thờ mới, nơi diễn ra việc thờ phụng Thiên Chúa trong thần khí và sự thật (Ga 4,23-24).
8. Cả các môn đệ cũng không hiểu ngay ý nghĩa của biến cố Đức Giêsu đuổi những người buôn bán ra khỏi Đền thờ. Phải đợi đến sau khi Đức Giêsu đã được phục sinh, họ mới nhớ lại và hiểu ra ý nghĩa của nó. Trong bài Tin Mừng này, hai lần các môn đệ “đã nhớ lại” lời đã chép trong Kinh Thánh hay lời Đức Giêsu đã nói (Ga 2,17.22). Cả hai lần này đều xảy ra sau phục sinh (Ga 2,22). Dưới ánh sáng phục sinh, Thánh Thần giúp họ nhớ lại (Ga 14,26) và hiểu ý nghĩa sâu xa của lời Kinh Thánh và lời Thầy Giêsu đã nói trước đó.

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.

Thu âm lớp học do Anh Tuấn thực hiện: