Học hỏi Phúc âm Chúa Nhật: Chúa Nhật XXXIII Thường Niên – Năm C
LỜI CHÚA: (Lc 21,5-19)
5Nhân có mấy người nói về Đền Thờ được trang hoàng bằng những viên đá đẹp và những đồ dâng cúng, Đức Giêsu bảo: 6“Những gì anh em đang chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn phá hết, không còn tảng đá nào trên tảng đá nào”. 7Họ hỏi Người: “Thưa Thầy, vậy bao giờ các sự việc đó sẽ xảy ra, và khi sắp xảy ra, thì có điềm gì báo trước? “
8Đức Giêsu đáp: “Anh em hãy coi chừng kẻo bị lừa gạt, vì sẽ có nhiều người mạo danh Thầy đến nói rằng: “Chính ta đây”, và: “Thời kỳ đã đến gần”; anh em chớ có theo họ. 9Khi anh em nghe có chiến tranh, loạn lạc, thì đừng sợ hãi. Vì những việc đó phải xảy ra trước, nhưng chưa phải là chung cục ngay đâu”. 10Rồi Người nói tiếp: “Dân này sẽ nổi dậy chống dân kia, nước này chống nước nọ. 11Sẽ có những trận động đất lớn, và nhiều nơi sẽ có ôn dịch và đói kém; sẽ có những hiện tượng kinh khủng và điềm lạ lớn lao từ trời xuất hiện.
12“Nhưng trước khi tất cả các sự ấy xảy ra, thì người ta sẽ tra tay bắt và ngược đãi anh em, nộp anh em cho các hội đường và bỏ tù, điệu anh em đến trước mặt vua chúa quan quyền vì danh Thầy. 13Đó sẽ là cơ hội để anh em làm chứng cho Thầy. 14Vậy anh em hãy ghi lòng tạc dạ điều này, là anh em đừng lo nghĩ phải bào chữa cách nào. 15Vì chính Thầy sẽ cho anh em ăn nói thật khôn ngoan, khiến tất cả địch thủ của anh em không tài nào chống chọi hay cãi lại được. 16Anh em sẽ bị chính cha mẹ, anh chị em, bà con và bạn hữu bắt nộp. Họ sẽ giết một số người trong anh em. 17Vì danh Thầy, anh em sẽ bị mọi người thù ghét. 18Nhưng dù một sợi tóc trên đầu anh em cũng không bị mất đâu. 19Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình.
HỌC HỎI:
1. Bài Tin Mừng này diễn ra ở đâu? Ai là người gợi cho Đức Giêsu nói về chuyện Đền thờ?
2. Đền thờ Giêrusalem thời Đức Giêsu đã được xây bởi ai, từ năm nào đến năm nào mới xong? Đọc Ga 2,20. Đền thờ thời Đức Giêsu là Đền thờ thứ mấy của người Do-thái? Khi nào Đền thờ thời Đức Giêsu bị sụp đổ? Đâu là lý do?
3. Đọc Lc 21,6. Khi Đức Giêsu nói câu này, bạn hãy tưởng tượng xem đâu là phản ứng của các môn đệ? Bao nhiêu năm sau thì lời Đức Giêsu nói được ứng nghiệm?
4. Đọc Lc 21,8-11. Trước khi Giêrusalem sụp đổ, có những điềm gì báo trước?
5. Đọc Lc 21,12. Hãy cho thấy Lc 21,12 có những điểm giống với các đoạn văn sau đây trong sách Tông đồ công vụ: Cv 4,3; 5,18; 8,3; 12,4; 9,2; 22,4; 26,10; 12,1; 5,40-41; 21,13.
6. Đọc Lc 21,13. Ra trước toà lại trở nên cơ hội làm chứng cho Thầy Giêsu. Các môn đệ có làm được điều này không? Đọc Cv 4,5-12; 7,1-60.
7. Đọc Lc 21,14-15. Đâu là thái độ nội tâm của người môn đệ khi bị tố cáo trước toà án? Đọc 1 Pr 3,14-16; Cv 6,10.
8. Đọc Lc 21,16-18. Có gì mâu thuẫn khi Đức Giêsu nói rằng các môn đệ có thể bị nộp, bị giết, bị thù ghét (Lc 21,16-17), rồi sau đó lại nói một sợi tóc của họ cũng không mất (Lc 21,18; x. Lc 12,7)?
CÂU HỎI SUY NIỆM:
Bạn có biết vị thánh tử đạo Việt Nam nào có thái độ đĩnh đạc, bình an khi bị xử án hay lúc bị đem ra pháp trường không? Bạn có thuộc câu trả lời đanh thép nào của một vị tử đạo Việt Nam khi đứng trước các quan không?
PHẦN TRẢ LỜI:
1. Câu chuyện trong bài Tin Mừng này diễn ra trong khuôn viên Đền thờ. Đức Giêsu bàn về chuyện Đền thờ vì có mấy người, không phải là môn đệ, trầm trồ trước vẻ đẹp của những khối đá được chạm trổ công phu nơi Đền thờ, và những đồ sang trọng người ta dâng cúng được trưng bày ở đó. Có lẽ Đức Giêsu đã nghe được lời thán phục của họ, nên Ngài mới nói về số phận tương lai của Đền thờ.
2. Đền thờ Giêrusalem vào thời Đức Giêsu gọi là Đền thờ thứ hai. Đền thờ thứ nhất được xây bởi vua Salomon, bị phá hủy bởi quân Babylon năm 587 trước Công nguyên. Một thời gian sau khi lưu đày trở về, người ta đã xây Đền thờ thứ hai từ 520 trước Công nguyên. Đến thời vua Hêrôđê Cả, từ năm 20 hay 19 trước Công nguyên, Đền thờ thứ hai này được trùng tu và các khuôn viên quanh Đền thờ được nới rộng (xem Ga 2,20). Việc trùng tu này kéo dài đến khoảng năm 62 sau Công nguyên, nhưng đến năm 70 sau Công nguyên, Đền thờ đẹp đẽ và tráng lệ này đã bị quân Rôma thiêu hủy. Như vậy ngôi Đền thờ thứ hai được sửa sang trong thời gian dài 90 năm, rốt cuộc chỉ tồn tại được khoảng 8 năm rồi sụp đổ.
3. Đức Giêsu tiên báo về sự sụp đổ trong tương lai của ngôi Đền thờ thứ hai mà họ đang thấy trước mắt và hiện vẫn còn đang xây dựng dở dang: “Sẽ có ngày không còn khối đá nào trên khối đá nào, tất cả sẽ bị phá đổ” (Lc 21,6). Chắc chắn ai nghe Ngài nói đều thấy thật là kinh khủng. Ngôi Đền thờ đẹp đẽ và vững chắc này đã được xây trong 46 năm (x. Ga 2,20), nhưng sẽ bị phá hủy tan tành. Khoảng hơn 40 năm sau, lời tiên tri của Chúa đã được ứng nghiệm. Nay ngôi Đền thờ xưa chỉ còn lại một bức tường phía tây làm bằng những khối đá lớn.
4. Trước khi Đền thờ này sụp đổ, Đức Giêsu cho thấy có những dấu hiệu báo trước (Lc 21,8-11). Đó là có những kẻ mạo danh Đức Giêsu xuất hiện, có chiến tranh loạn lạc, có xung đột giữa các dân các nước, có động đất lớn, đói kém và ôn dịch, và có những hiện tượng kinh khủng trên trời… Nhưng đây chưa phải là những dấu hiệu của ngày tận thế, hay ngày quang lâm của Con Người.
5. Trong Lc 21,12-19 Đức Giêsu tiên báo cuộc bách hại mà các môn đệ sẽ phải chịu trước khi xảy ra sự sụp đổ của Đền thờ vào năm 70 sau Công nguyên. Khi đọc sách Công vụ Tông đồ, ta thấy từ sau năm Chúa chịu chết và về trời (tức năm 30 sau Công nguyên), các môn đệ đầu tiên đã phải chịu những hình khổ được Tin Mừng Luca 21,12 nhắc đến: họ đã bị tra tay hại (Cv 4,3; 5,18); bị ngược đãi (Cv 5,41; 12,1); bị nộp cho hội đường (Cv 9,2); bị bỏ tù (Cv 4,3; 5,18; 8,3; 12,4; 22,4; 26,10); bị điệu đến trước mặt vua quan vì danh Thầy (Cv 21,13).
6. Khi bị điệu ra trước vua chúa quan quyền vì danh Thầy, người môn đệ lại thấy mình có cơ hội làm chứng cho Thầy. Trong Cv 4,5-12, Phêrô và Gioan đã làm chứng về sự phục sinh của Đức Giêsu trước “các thủ lãnh, kỳ mục và kinh sư họp tại Giêrusalem” (Cv 4,5), và làm chứng rằng nhờ Danh Ngài mà anh què được lành mạnh. Dù bị cấm không được nói hay giảng dạy về Danh Đức Giêsu, nhưng hai ông cương quyết làm chứng: “Những gì đã thấy, đã nghe, chúng tôi không thể không nói ra” (Cv 4,20). Trong Cv 7,1-60, chúng ta lại thấy ông Stêphanô làm chứng về Đức Giê su trước Thượng Hội Đồng của Do-thái giáo (Cv 6,15). Ông làm chứng về Đức Giêsu mà ông gọi là Chúa đang đứng bên hữu Thiên Chúa. Ông đã bị ném đá chết vì lời chứng này.
7. Luca 21,14-15 là lời khuyên của Đức Giêsu dành cho những ai sắp bị đưa ra tòa. Ngài căn dặn họ đừng chuẩn bị trước phải biện hộ như thế nào, vì Ngài hứa sẽ cho họ miệng lưỡi khôn ngoan để có thể đối đáp với những người kết án họ. Như thế thái độ của môn đệ khi bị xử án là bình an thanh thản, đĩnh đạc, không lo âu hay sợ hãi. Họ biết Đấng phục sinh ở bên mình, soi sáng cho mình khiến kẻ thù không thắng được khi phải tranh luận. Sau này thánh Phêrô cũng khuyên các tín hữu như thế (1 Pr 3,14-16; x. Cv 6,10).
8. Trong Lc 21,16-18, một mặt Đức Giêsu cho thấy các môn đệ có thể bị bắt nộp, giết và thù ghét; mặt khác, Đức Giêsu lại hứa một sợi tóc trên đầu họ cũng bị mất. Không có gì mâu thuẫn trong hai câu nói trên của Đức Giêsu. Lối nói “một sợi tóc trên đầu cũng không mất” cho thấy Thiên Chúa bảo vệ họ trong cả những điều nhỏ như sợi tóc (x. Cv 27,34). Tuy nhiên, việc bảo vệ đó lại không giúp họ tránh khỏi những cực hình mà chính Thầy của họ đã chịu trước đây. Nói cách khác, Chúa Giêsu vẫn bảo vệ họ ngay trong lúc họ chịu khổ vì Danh Ngài. Họ có thể mất nhiều điều, nhưng điều quý nhất mà họ không mất, đó là chính mạng sống ở đời sau (Lc 21,19).
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.