Hoa nào tin quả đắng đến không ngờ…
Trong nhà xứ chúng tôi ở Louisiana có một linh mục được biệt tài tính toán khá kỹ và giỏi về nhiều chuyện. Một hôm Ngài tính chuyện đi mua giầy, chọn hiệu S.A.S, vì giầy hiệu này vừa bền vừa êm. Và cho chắc ăn, Ngài mua một lúc hai đôi: một đôi đen và một đôi nâu; đôi đen thì để đi trong những trường hợp trang trọng như làm lễ và những buổi xuất hiện công cộng; còn đôi nâu thì để đi ra vườn hay đi chơi cho thong thả và đỡ dơ. Vả lại phải mua hai mầu như thế cho dễ phân biệt vì hai đôi cùng hiệu mà cùng mầu thì tránh sao khỏi lẫn lộn. Mua về rồi lại cẩn thận để màu nào vào chỗ nấy cho tiện bề sử dụng.
Ấy vậy mà chuyện thật đã xẩy ra: một hôm phải dậy sớm ra phi trường để đi xa, Ngài xỏ giầy rồi rồ máy xe ung dung “an toàn trên xa lộ”. Sau khi đã soát vé và hành lý xong, Ngài ra ghế ngồi chờ chuyến bay. Có giờ rảnh rỗi nhìn tới nhìn lui, Ngài bỗng phát hiện ra rằng mình ăn mặc rất lịch sự mà lại đi hai chân hai giầy mầu khác nhau. “Lạy Đức Bà, hèn chi từ nãy đến giờ thấy thiên hạ trai gái lớn bé mập còm cứ nhìn mình chằm chằm. Bây giờ biết giải quyết ra sao. Chỉ có nước độn thổ thôi.” Loay hoay mãi chưa biết phải làm gì thì may hết sức, nhân viên hãng bay tuyên bố hoãn chuyến bay. Hú hồn! Thế là lo chạy ngay về nhà mà lòng ít thấy thơ thới hân hoan.
CON MẮT SÁNG CỦA TRẬT TỰ MỚI
Con người được trao ban trí khôn biết suy nghĩ. Nhưng dù có tính toán kỹ mấy cũng có lúc vẫn bị hụt hẫng. Chưa kể nhiều lúc con người lại thấy mình đã đạt tới đỉnh cao trí tuệ, mọi sự do con mắt sáng của lý trí và sức mình làm ra khỏi cần ơn nào ban từ trên cả.
Joseph Campbell, một nhà huyền thoại học nổi tiếng vào bậc nhất đã cho biết ý nghĩa những biểu tượng của Trật Tự Mới Tam Điểm được ghi trên tờ một đồng tiền Mỹ trong cuốn “Sức Mạnh của huyền thoại” (The Power of Myth, Doubleday xuất bản).
Con mắt sáng ở đỉnh kim tự tháp trên tờ giấy một đồng tiền Mỹ vốn là một tuyên ngôn của lý trí, của xếp đặt thước đo Thợ Nề Tam Điểm đưa mọi sự vào Trật Tự Mới vuông tròn trái ngọt như khẩu lệnh in phía dưới kim tự tháp: Trật Tự Mới của trần gian (Novus ordo seclorum) với ghi chú rành rành: đây là ấn tín của triều đại chúng tôi (the Great Seal); phía trên có hàng chữ lạc quan: Người mỉm cười nhìn mọi sự tiến hành tốt đẹp (annuit coeptis). Và phía bên kia là hình tổng thống đầu tiên của Mỹ là Washington, một biểu tượng quyền uy của “triều đại mới”, một người đã từng tuyên thệ làm hội viên Tam Điểm. Và tính tới năm 1967 đã có 13 tổng thống Mỹ thuộc Tam Điểm, như Andrew Jackson, James Polk, James Buchanan, Andrew Johnson, James Garfield, William Mckinley, Theodore Roosevelt, William Taft, Warren Harding, Franklin D. Roosevelt, Harry Truman, Lyndon Johnson… Chưa kể mấy ông gần đây. Như vậy lời khẳng định của Joseph Campbell về nhóm người lập quốc Hoa Kỳ thuộc nhóm Tam Điểm quả là một điều đáng chú ý.
QUẢ ĐẮNG ĐẾN KHÔNG NGỜ
Vậy mà cuối một trăm năm, cuối một ngàn năm, ngồi nhìn lại những tính toán, những xếp đặt, những phát minh, những mớ chủ nghĩa cứ tưởng là cao vời tuyệt kỹ tới mức đỉnh cao trí tuệ loài người, bây giờ con người chuyển mình vào ngàn năm mới, mới vỡ lẽ mọi sự đang trở thành như chuyện nhảm nhí. Xem lại những cuốn phim thời Hitler hay thời Lenin, những cảnh sĩ quan đi giết người về được gắn huy chương tuyên dương công trạng với mặt mũi tự mãn và hãnh diện mà có cảm tưởng buồn nôn như đang nhìn một lũ điên đóng kịch trên xác chết đồng loại. Bây giờ tất cả đã qua đi, ai cũng chết cả rồi, chả biết ai thua ai thắng! Sống với nhau có mấy chục năm trên mặt đất này mà sao loài người nghĩ ra được nhiều cách để hành hạ nhau tận tình đến thế!
Riết rồi mới thấy những tính toán, những xếp đặt, dù có hay và kỹ mấy, cũng vẫn có gì hụt hẫng, như chuyện mua hai đôi giầy hai màu, như câu truyện tàu Titanic đã được đóng thành phim rất thu hút như một thời điểm. Tính như thế thì người Việt mình bảo ngay là “tính cua trong lỗ”. Người nhà nông đi bắt cua ở ngoài ruộng có kinh nghiệm rất rõ: đừng đếm hai mươi lỗ cua mà tính sẽ bắt được hai mươi con cua cho bữa bún riêu trưa nay mà trượt nồi. Vì thọc tay vào nhiều lỗ chỉ gặp rắn hay cua đã lột xác bò đi mất từ lâu.
Nhà thơ Du Tử Lê đã diễn tả cái cảnh tính toán chắc ăn của bao nhiêu chủ thuyết, bao nhiêu cuộc đánh đấm tranh bá đồ vương, bao nhiêu bon chen chôm chỉa giành giật, mà chả đi tới đâu, ngược lại chỉ đưa đến những thảm khốc. Hai câu thơ ngắn gọn, mà chuyên chở cả một biển máu và nước mắt của thế kỷ 20 trong lúc nhân loại trăn trở tìm mở lối vào năm 2000.
Búp nghi hoặc: -có chăng đời lá: chết!
Hoa nào tin quả đắng đến không ngờ…
Mùa hoa đến tưng bừng như mùa hoa kinh tế của thế giới vào thập niên ’60 và ’70 từ thời tổng thống Kennedy. Lúc đó ai cũng lạc quan lắm, ai cũng nghĩ hai mươi bông hoa sẽ là hai mươi trái ngọt. Những sách bán chạy nhất vào thời này là những sách viết về cách hưởng thụ “how to enjoy”. Nào ngờ đâu bước sang thập nhiên ’80 và ’90, hai mươi bông hoa lại sinh ra tới mười mấy trái đắng, trái chua, trái chát, với những cuốn sách bán chạy nhất viết về cách chữa trị “how to heal”! Nào là chữa trị bệnh AIDS, bệnh ung thư, bệnh ứ mỡ, bệnh nghẹt tim, bệnh buồn nản cấp tính, bệnh ủng thối gia đình, bệnh khùng điên vì thấy đời chán mửa buồn nôn.
Vậy mà “hoa nào tin quả đắng đến không ngờ”, chẳng phải nơi xã hội, mà bây giờ nhiều người cũng nếm ngay trong nhà mình, trong tâm hồn mình, sau những kiếm tìm, sau những căn me chộp giật cho lợi tức gia tăng…
TIN VUI THỜI ĐIỂM
Sở dĩ quả đắng đến không ngờ là vì con người nhiều khi tìm nương tựa lại thua cả loài vật: “Con chồn có hang, con chim có tổ, Con Người không có nơi gối đầu” (Lc 9,57).
Vì thực ra, con chim con chồn biết “tri thiên mệnh” theo được lẽ Trời, còn con người thì lại đi tìm gối đầu vào nhiều thứ ngược ngạo. Những tính toán gối đầu của con mắt sáng loài người được Chúa Giêsu diễn tả một cách cụ thể qua những truyện đang xảy ra:
– Lo gối đầu vào sự chấp nhận của thiên hạ, tìm nương tựa vào tiếng tăm danh giá, như truyện các môn đệ đòi khiến lửa từ trời đốt cả làng dân Samaria vì đã không chịu đón tiếp thầy trò mình cho phải phép!
– Tìm nương tựa vào vây cánh liên hệ, gối đầu vào các hãng bảo hiểm và ngân hàng có sức bao che đời mình: hãy để kẻ chết chôn kẻ chết.
– Tiếc rẻ bám vào quá khứ vàng son tưởng rằng yên ổn: ai đã tra tay vào cầy mà còn ngó lại sau lưng thì không xứng đáng với nước Chúa.
PHÚT TỊNH TÂM
Chúa muốn loan một Tin Vui lớn: chỉ có Chúa mới là nơi nương tựa gối đầu an toàn, mới làm cho hoa trái thơm ngọt. Đó cũng là câu trả lời mà hội thánh Công Giáo qua tông thư “Ngàn Năm Thứ Ba Đang Đến” của Đức Giáo Chủ Gioan Phaolô II đang mời gọi mọi người bước vào ngàn năm mới: ”
“Nay chúng ta đang tiến gần đến đệ tam thiên niên của kỷ nguyên mới, tâm tư chúng ta hướng về những lời nói của tông đồ Phao-lô: “Khi thời gian đã đến buổi trọn đầy, Thiên Chúa gửi Con Mình đến, sinh từ một người phụ nữ” (Gl 4,4).
“Sự kiện Ngôi Lời vĩnh cửu, trong sự toàn mãn của thời gian đã mặc lấy thân phận của tạo vật, đem lại cho biến cố của Bê-lem cách đây hơn 2000 năm một giá trị hoàn vũ lạ lùng, Nhờ Ngôi Lời, thế giới của các tạo vật được xuất hiện như một hoàn vũ, nghĩa là một vũ trụ được xếp đặt trong trật tự. Và cũng chính Ngôi Lời khi nhập thể, làm mới lại trật tự hoàn vũ nơi các tạo vật” (tông thư, số 3)
Lạy Chúa Trời, xin giữ gìn con,
Vì bên Ngài, con đang ẩn náu.
Con thưa cùng Chúa: Ngài là Chúa con thờ,
Ngoài Chúa ra, đâu là hạnh phúc?”
Lạy Chúa, Chúa là phần sản nghiệp con được hưởng,
Là chén phúc lộc dành cho con;
Số mạng con, chính Ngài nắm giữ.
Trích từ “Nhịp Múa Sông Thanh” của cố Lm. Dũng Lạc Trần Cao Tường