ĐTC Phanxicô – Bài Giáo lý Niềm Đam Mê Rao Giảng Tin Mừng: Lòng nhiệt thành tông đồ.
6. Công đồng Vatican II – 1. Truyền giáo như là công việc phục vụ của Giáo hội

Trong bài giáo lý vừa qua, chúng ta đã thấy rằng “công đồng” đầu tiên trong lịch sử Giáo hội – một công đồng, giống như Công đồng Vatican II -, công đồng đầu tiên, được triệu tập tại Giêrusalem để bàn về một vấn đề liên quan đến việc rao giảng Tin Mừng, tức là việc loan báo Tin Mừng cho những người không phải là người Do Thái – người ta tin rằng chỉ có người Do Thái mới được loan báo Tin Mừng. Vào thế kỷ 20, Công đồng chung Vatican II đã trình bày Giáo hội như dân Chúa lữ hành trong thời gian và có bản chất truyền giáo (x. sắc lệnh Ad Gentes, 2). Điều đó nghĩa là gì? Có một cây cầu giữa Công đồng đầu tiên và Công đồng cuối cùng, dưới ngọn cờ rao giảng Tin Mừng, một cây cầu mà kiến trúc sư là Chúa Thánh Thần. Hôm nay chúng ta lắng nghe Công đồng Vatican II, để khám phá ra rằng việc rao giảng Tin Mừng luôn là một công việc phục vụ của Giáo hội, không bao giờ đơn độc, không bao giờ cô lập, không bao giờ cá nhân chủ nghĩa. Việc truyền giảng Tin Mừng luôn luôn được thực hiện trong Giáo hội, nghĩa là trong cộng đồng và không có việc cải đạo vì đó không phải là truyền giảng Tin Mừng.

Thật vậy, người rao giảng Tin Mừng luôn thông truyền những gì mình đã nhận được. Thánh Phaolô là người đầu tiên viết rằng: Tin Mừng mà ngài loan báo và các cộng đoàn đã đón nhận và họ vững vàng trong đó cũng chính là Tin Mừng mà Tông Đồ đã đón nhận (x. 1 Cr 15:1-3). Đức tin được đón nhận và đức tin được thông truyền. Tính năng động giáo hội trong việc truyền tải Thông điệp này có tính ràng buộc và bảo đảm tính xác thực của việc loan báo Kitô giáo. Chính Thánh Phaolô viết cho người Galát: “Nhưng nếu có ai, kể cả chúng tôi, hoặc một thiên thần nào từ trời xuống, loan báo cho anh em Tin Mừng khác với Tin Mừng chúng tôi đã loan báo cho anh em, thì xin Thiên Chúa loại trừ kẻ ấy đi!” (1:8). Đây quả là điều đẹp đẽ và tốt lành cho nhiều quan điểm hợp thời trang…

Do đó, chiều kích Giáo hội của việc loan báo Tin Mừng tạo nên một tiêu chuẩn để kiểm chứng lòng nhiệt thành tông đồ. Một xác minh cần thiết, bởi vì sự cám dỗ muốn diễn tiến “một mình” luôn hiện diện, đặc biệt là khi con đường trở nên khó khăn và anh chị em cảm thấy sức nặng của việc cam kết. Nguy hiểm không kém là cơn cám dỗ muốn đi theo những con đường giả giáo hội dễ dàng hơn, chấp nhận luận lý thế gian, vốn chuộng các số liệu và các cuộc thăm dò, dựa vào sức mạnh của ý tưởng, chương trình, cấu trúc của chúng ta, “các mối liên hệ đáng kể”. Điều này sai lầm, nó chỉ giúp ích một chút nhưng sức mạnh mà Chúa Thánh Thần ban cho anh chị em để loan báo sự thật về Chúa Giêsu Kitô, loan báo Tin Mừng, mới là nền tảng. Những thứ khác chỉ là thứ yếu.

Giờ đây, thưa anh chị em, chúng ta hãy đặt mình trực tiếp hơn vào trường học của Công đồng Vatican II, đọc lại một vài số của Sắc lệnh Ad Gentes , văn kiện về hoạt động truyền giáo của Giáo hội. Những bản văn này của Vatican II hoàn toàn giữ nguyên giá trị của chúng ngay cả trong bối cảnh phức tạp và đa dạng của chúng ta.

Trước hết, văn kiện Ad Gentes này mời gọi chúng ta hãy coi tình yêu của Thiên Chúa Cha như nguồn mạch, vốn “do lòng nhân từ bao la và đầy lòng thương xót của Người mời gọi chúng ta tham dự cùng Người vào sự sống của Người, và tiếng kêu của Người, tức ơn gọi của chúng ta, đã quảng đại tuôn đổ và tiếp tục tuôn đổ lòng tốt thần linh của Người. Như vậy, Đấng tạo thành muôn vật cuối cùng có thể là “tất cả trong tất cả” (1Cr 15:28), đồng thời mang lại vinh quang của chính Người và hạnh phúc của chúng ta” (số 2). Đoạn văn này có tính căn bản, bởi vì nó nói rằng tình yêu của Chúa Cha dành cho mỗi con người. Tình yêu của Thiên Chúa không chỉ dành cho một nhóm nhỏ, không … dành cho tất cả mọi người. Anh chị em hãy ghi nhớ lời này trong trí và trong tim: mọi người, mọi người, không ai bị loại trừ: đây là điều Chúa phán. Và tình yêu này dành cho mỗi con người là một tình yêu đến với mọi người nam nữ nhờ sứ mệnh của Chúa Giêsu, Đấng trung gian cứu độ và là Đấng cứu chuộc chúng ta (x. Ad Gentes, 3), và nhờ sứ vụ của Chúa Thánh Thần (x. Ad Gentes, 4), Đấng – Chúa Thánh Thần – hoạt động trong mọi người, cả ở những người đã được rửa tội và chưa được rửa tội. Chúa Thánh Thần hoạt động!

Hơn nữa, Công đồng nhắc nhở chúng ta rằng nhiệm vụ của Giáo hội là tiếp tục sứ mệnh của Chúa Kitô, Đấng “được sai đi rao giảng Tin Mừng cho người nghèo”; do đó, văn kiện Ad Gentes tiếp tục viết, “Giáo hội, được Chúa Thánh Thần thúc đẩy, phải đi trên cùng một con đường mà Chúa Kitô đã đi: con đường khó nghèo và vâng phục, phục vụ và hy sinh cho đến chết, từ cái chết này, Người đã trỗi dậy thành một người chiến thắng nhờ sự phục sinh của Người” (Ad Gentes , 5). Nếu mãi trung thành với “con đường” này, thì sứ mệnh của Giáo hội là “một sự hiển linh, hay một sự biểu lộ sắc lệnh của Thiên Chúa, và sự nên trọn của nó trong thế giới và trong lịch sử thế giới” (Ad Gentes , 9).

Thưa anh chị em, những nhận xét ngắn gọn này cũng giúp chúng ta hiểu ý nghĩa Giáo hội về lòng nhiệt thành tông đồ của mỗi môn đệ-truyền giáo. Nhiệt tâm tông đồ không phải là lòng hăng hái; đó là một điều khác, nó là một ân sủng của Thiên Chúa, mà chúng ta phải gìn giữ. Chúng ta phải hiểu ý nghĩa của nó, bởi vì nơi dân Chúa lữ hành và loan báo Tin Mừng, không có những cá nhân chủ động hay thụ động. Không có những người rao giảng, những người loan báo Tin Mừng bằng cách này hay cách khác, và những người im lặng. Evangelii gaudium nói rằng “Tất cả những người đã được rửa tội, bất kể địa vị của họ trong Giáo hội hay trình độ giáo dục đức tin của họ, đều là những tác nhân của việc rao giảng Tin Mừng” (Tông huấn Evangelii gaudium, 120). Anh chị em có là Kitô hữu không? “Có, con đã lãnh nhận Bí Tích Rửa Tội”. Và anh chị em có truyền giáo không?” “Nhưng điều đó nghĩa là gì?” Nếu anh chị em không loan báo Tin Mừng, nếu anh chị em không làm chứng, nếu anh chị em không làm chứng cho Bí tích Rửa tội mà anh chị em đã lãnh nhận, cho đức tin mà Chúa đã ban cho anh chị em, thì anh chị em không phải là một Kitô hữu tốt. Nhờ phép Rửa tội đã lãnh nhận và do đó được tháp nhập vào Giáo hội, mọi người đã được rửa tội đều tham dự vào sứ mệnh của Giáo hội và, trong đó, vào sứ mệnh của Chúa Kitô Vua, Tư tế và Ngôn sứ. Thưa anh chị em, nhiệm vụ này “là một và giống nhau ở mọi nơi và trong mọi điều kiện, mặc dù nó có thể được thực hiện khác nhau tùy theo hoàn cảnh” (Ad Gentes ,, 6). Điều này mời gọi chúng ta đừng trở nên cứng ngắc hoặc hóa đá; nó cứu chúng ta khỏi sự khắc khoải không phải của Thiên Chúa. Lòng nhiệt thành truyền giáo của người tín hữu cũng thể hiện như một cuộc tìm kiếm sáng tạo những cách thức mới để loan báo và làm chứng, những cách thức mới để gặp gỡ nhân loại bị tổn thương mà Chúa Kitô đã đảm nhận. Tóm lại, những cách thức mới để phục vụ Tin Mừng và phục vụ nhân loại. Truyền giảng Tin Mừng là một việc phục vụ. Nếu ai nói rằng mình là người rao giảng Tin Mừng, mà không có thái độ đó, tấm lòng đầy tớ đó, và tự cho mình là ông chủ, thì người đó không phải là người rao giảng Tin Mừng, không… họ thật khốn nạn.

Việc trở về với suối nguồn tình yêu của Chúa Cha và sứ mệnh của Chúa Con và Chúa Thánh Thần không đóng kín chúng ta trong không gian tĩnh lặng bản thân. Ngược lại, nó dẫn chúng ta đến chỗ nhận ra tính nhưng không của hồng phúc sự sống viên mãn mà chúng ta được mời gọi, một hồng phúc mà vì thế chúng ta ngợi khen và cảm tạ Thiên Chúa. Hồng phúc này không chỉ dành cho chúng ta, mà còn được trao cho những người khác. Và nó cũng dẫn chúng ta đến việc sống trọn vẹn hơn bao giờ hết những gì chúng ta đã lãnh nhận, bằng cách chia sẻ nó với người khác, với tinh thần trách nhiệm và cùng nhau đồng hành trên những nẻo đường, thường là những chặng đường quanh co và khó khăn của lịch sử, trong sự chờ đợi tỉnh táo và siêng năng việc nên trọn của nó. Chúng ta hãy cầu xin Chúa ơn này, để nắm lấy ơn gọi Kitô hữu này và tạ ơn Chúa vì những gì Người đã ban cho chúng ta, tức kho báu này. Và để cố gắng truyền đạt nó cho người khác.