BÀI GIÁO LÝ THỨ 14 CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ VỀ THÁNH LỄ: PHỤNG VỤ THÁNH THỂ IV – HIỆP LỄ
“Được nuôi dưỡng bằng Bí Tích Thánh Thể nghĩa là để cho mình được thay đổi khi lãnh nhận [Mình Máu Chúa]”.
Dưới đây là bản dịch bài giáo lý thứ mười bốn của ĐTC Phanxicô về Thánh Lễ, được ban hành ngày 21 tháng 3, 2018 tại Quảng Trường Thánh Phêrô. Hôm nay ĐTC giải thích về “việc Rước Lễ”. Ngài nhấn mạnh rằng “Chúng ta cử hành Thánh Lễ là để nuôi dưỡng chính mình bằng Đức Kitô… Mỗi khi rước lễ, chúng ta nên giống Chúa Giêsu hơn,… càng ngày càng biến đổi nhiều hơn trong Chúa Giêsu… để thành một Thánh Thể sống động”.
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Và hôm nay là ngày đầu tiên của mùa xuân: chúc anh chị em một mùa xuân tốt đẹp! Nhưng việc gì xảy ra vào mùa xuân? Thảo mộc đâm bông, cây cối nở hoa. Tôi sẽ hỏi anh chị em một số câu hỏi. Một cây hay một thảo mộc có nở hoa tốt hay không nếu chúng bị bệnh? Không! Một cây và một thảo mộc không được tưới bằng nước mưa hoặc cách nhân tạo, có thể nở hoa tốt không? Không. Một cây và một thảo mộc bị mất rễ hoặc không có rễ, có thể nở hoa được không? Không. Vậy nếu anh chị em không có rễ, anh chị em có thể nở hoa không? Không! Và đây là một sứ điệp: Cuộc đời Kitô hữu phải là một cuộc sống nở hoa trong các việc bác ái, trong việc lành. Nhưng nếu anh chị em không có rễ, anh chị em sẽ không thể nở hoa được, và rễ là ai? Là Chúa Giêsu! Nếu anh chị em không ở với Chúa Giêsu, ở tại đó, ở tận rễ, thì anh chị em sẽ không nở hoa được. Nếu anh chị em không tưới nước cho cuộc sống của mình bằng cầu nguyện và các bí tích, liệu anh chị em có hoa Kitô không? Không! Vì cầu nguyện và các bí tích tưới các rễ, nên đời sống chúng ta mới nở hoa. Tôi hy vọng rằng mùa xuân này thành một mùa xuân nở hoa cho anh chị em, cũng như một Phục Sinh nở hoa. Hoa của các việc lành, của nhân đức, của việc làm các điều tốt lành cho tha nhân. Hãy nhớ điều này, đây là một câu thơ tuyệt đẹp của đất nước tôi: “Việc nở hoa của cây đến từ điều được chôn dưới đất”. Không bao giờ được cắt bỏ các rễ với Chúa Giêsu.
Và chúng ta hãy tiếp tục với bài giáo lý về Thánh Lễ. Việc cử hành Thánh Lễ, những giai đoạn khác nhau mà chúng ta đang đi qua được hướng về việc Rước Lễ, nghĩa là, để kết hợp chúng ta với Chúa Giêsu. Sự hiệp thông bí tích: không phải là sự hiêp thông thiêng liêng là điều mà anh chị em có thể làm ở nhà khi thưa rằng, “Lạy Chúa Giêsu, con muốn rước Chúa cách thiêng liêng”. Không, sự hiệp thông bí tích, với Mình và Máu của Đức Kitô. Chúng ta cử hành Thánh Lễ là để nuôi dưỡng chính mình bằng Đức Kitô, Đấng ban cho chúng ta Chính Người cả trong Lời Chúa và trong Bí Tích của bàn thờ, để chúng ta nên đồng hình đồng dạng với Người. Chính Chúa nói: “Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta thì ở trong Ta và Ta ở trong người ấy” (Ga 6:56). Thực ra, cử chỉ của Chúa Giêsu, Đấng đã ban cho các môn đệ Mình và Máu Người trong Bữa Tiệc Ly, vẫn tiếp tục hôm nay nhờ thừa tác vụ của các linh mục và các phó tế, các thừa tác viên thông thường của việc phân phát Bánh sự sống và Chén cứu độ cho các anh chị em mình.
Trong Thánh Lễ, sau khi bẻ tấm bánh đã được thánh hiến, là Mình Chúa Giêsu, vị linh mục cho các tín hữu chiêm ngưỡng bánh ấy khi mời họ tham dự bàn tiệc Thánh Thể. Chúng ta biết những lời vang lên từ bàn thờ: “Phúc cho ai được mời đến dự Tiệc Chiên Thiên Chúa: Đây Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian”. Được cảm hứng từ một đoạn của Sách Khải Huyền – “Phúc cho ai được mời đến dự tiệc cưới của Con Chiên” (KH 19:9): nói là “tiệc cưới” vì Chúa Giêsu là vị hôn phu của Hội Thánh – lời mời này kêu gọi chúng ta cảm nghiệm sự kết hợp mật thiết với Đức Kitô, nguồn mạch của niềm vui và sự thánh thiện. Đó là lời mời gọi tạo ra niềm vui và đồng thời dẫn đến việc kiểm điểm lương tâm được soi sáng bởi đức tin. Thực ra, nếu một đàng chúng ta nhìn thấy khoảng cách tách biệt mình khỏi sự thánh thiện của Đức Kitô, thì đàng khác chúng ta lại tin rằng Máu Người “được đổ ra… để tha tội”. Tất cả chúng ta đã được tha tội trong Bí Tích Rửa Tội, và tất cả chúng ta đã được tha thứ hay sẽ được tha thứ mỗi lần chúng ta đến cùng Bí Tích Thống Hối. Và đừng quên rằng: Chúa Giêsu luôn tha thứ. Chúa Giêsu không bao giờ biết mệt vì tha thứ. Chính chúng ta mới là những kẻ mệt mỏi vì cầu xin ơn tha thứ. Khi suy nghĩ về giá trị của Máu cứu độ này, Thánh Ambrôsiô kêu lên: “Tôi, kẻ luôn luôn phạm tội, phải luôn luôn cần thuốc” (De sacramentis, 4, 28: PL 16, 446). Trong đức tin này, cả chúng ta cũng hướng cái nhìn của mình về Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian, và cầu khẩn Người: “Lạy Chúa, con chẳng đáng Chúa ngự vào nhà con, nhưng xin Chúa phán một lời, thì linh hồn con sẽ lành mạnh” [dịch sát chữ theo Sách Lễ Tiếng Ý mà ĐTC dùng là: “Lạy Chúa, con chẳng đáng dự bàn tiệc của Chúa: nhưng xin chỉ phán một lời và con sẽ được cứu – O Signore, non sono degno di partecipare alla tua mensa: ma di’ soltanto una parola e io sarò salvato”]. Chúng ta nói lời này trong mỗi Thánh Lễ.
Mặc dù chính chúng ta là những người xắp hàng để lên Rước Lễ, chúng ta sắp hàng đi đến bàn thờ để thực hiện sự hiệp thông, nhưng thực ra thì Đức Kitô là Đấng đến gặp chúng ta để đồng hoá chúng ta với Chính Người. Có một cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu! Được nuôi dưỡng bằng Bí Tích Thánh Thể nghĩa là để cho mình được thay đổi khi lãnh nhận [Mình Máu Chúa]. Thánh Augustinô giúp chúng ta hiểu điều này khi ngài nói với chúng ta về ánh sáng nhận được khi nghe Đức Kitô nói: “Ta là lương thực của người mạnh mẽ. Hãy lớn lên, và con sẽ ăn Ta. Và không phải là con sẽ biến Ta thành con, như thức ăn thành thịt con; mà con sẽ được biến đổi thành Ta” (Tự Thú VII, 10, 16: PL 32, 742). Mỗi khi rước lễ, chúng ta nên giống Chúa Giêsu hơn, chúng ta càng ngày càng biến đổi nhiều hơn trong Chúa Giêsu. Như bánh và rượu được biến đổi thành Mình và Máu Đức Kitô, thì những ai lãnh nhận Mình và Máu này trong đức tin cũng được biến đổi thành một Thánh Thể sống động. Khi linh mục nói “Mình Thánh Chúa Kitô” lúc ban Thánh Thể cho anh chị em, anh chị em trả lời “Amen”, đúng hơn, là anh chị em nhận ra ân sủng và cam kết trở thành Thân Thể Đức Kitô. Bởi vì khi anh chị em lãnh nhận Thánh Thể, anh chị em trở thành Thân Thể Đức Kitô. Điều này tuyệt đẹp, điều này rất đẹp. Trong khi kết hợp chúng ta với Đức Kitô và kéo chúng ta ra khỏi tính ích kỷ của mình, việc Rước Lễ mở lòng chúng ta ra và kết hợp chúng ta với tất cả những ai là một trong Người. Đó là sự diệu kỳ của việc Rước Lễ: chúng ta trở nên điều mà chúng ta lãnh nhận!
Hội Thánh tha thiết mong muốn rằng các tín hữu lãnh nhận Mình Thánh Chúa từ bánh được thánh hiến trong cùng một Thánh Lễ; và dấu chỉ của bàn tiệc Thánh Thể được diễn tả cách trọn vẹn hơn nếu việc Rước Lễ được thực hiện dưới cả hai hình thức [Mình và Máu Chúa], cho dù giáo lý Công Giáo dạy rằng một người nhận được toàn thể Đức Kitô dưới một hình thức (x Quy Chế Tổng Quát của Sách Lễ Rôma, 85; 281-282). Theo thông lệ của Hội Thánh, các tín hữu thường xắp hàng lên Rước Lễ, như chúng tôi đã nói, và đứng hoặc quý với lòng sùng kính, như được quy định bởi Hội Đồng Giám Mục, lãnh nhận bí tích bằng miệng hay, ở những nơi được phép, bằng tay, như mình muốn (x. QCTQ, 160-161). Sau khi Rước Lễ, sự thinh lặng, cầu nguyện âm thầm, sẽ giúp chúng ta giữ trong tâm hồn mình hồng ân đã lãnh nhận. Kéo dài giây phút im lặng ấy một chút, để thưa chuyện với Chúa Giêsu trong tâm hồn, sẽ giúp chúng ta rất nhiều, cũng như hát một bài Thánh Vịnh hay một bài thánh ca ngợi khen (x. QCTQ, 88) để giúp chúng ta ở với Chúa.
Phụng vụ Thánh Thể kết thúc bằng lời nguyện Hiệp Lễ. Trong đó, thay mặt mọi người, linh mục quay lên cùng Thiên Chúa để cám tạ Ngài vì đã biến chúng ta thành thực khách của Ngài và cầu xin cho điều chúng ta đã lãnh nhận biến đổi cuộc sống chúng ta. Bí Tích Thánh Thể làm cho chúng ta mạnh mẽ để sinh hoa quả của các việc lành ngõ hầu sống như Kitô hữu. Lời cầu nguyện hôm nay thật ý nghĩa, trong đó chúng ta xin Chúa rằng “xin cho của ăn này nên thần dược chữa chúng con khỏi mọi nết xấu, và gìn giữ chúng con luôn vững mạnh” [bản dịch sát tiếng Ý là “việc tham gia vào bí tích của Ngài trở nên thuốc cứu độ cho chúng con, chữa chúng con khỏi sự dữ và củng cố chúng con trong tình thân hữu của Ngài” (Sách Lễ Rôma, Thứ Tư của Tuần Thứ Năm Mùa Chay). Chúng ta hãy lại gần Thánh Thể hơn nữa: để lãnh nhận Chúa Giêsu, là Đấng biến đổi chúng ta thành Người, làm cho chúng ta nên mạnh mẽ hơn. Chúa quá tốt lành và quá cao cả!
Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ